Cấu trúc điều kiện trong Pascal

Pascal cung cấp các câu lệnh điều kiện để thực hiện các phép so sánh và đưa ra quyết định dựa trên kết quả của phép so sánh đó. Cấu trúc điều kiện cơ bản trong Pascal là:

if (biểu thức logic) then
  // Thực hiện các câu lệnh nếu biểu thức logic là đúng
else if (biểu thức logic) then
  // Thực hiện các câu lệnh nếu biểu thức logic trong else if là đúng
else
  // Thực hiện các câu lệnh nếu tất cả các biểu thức logic đều sai

Trong đó, biểu thức logic là một biểu thức trả về kết quả true hoặc false. Nếu biểu thức logic trong câu lệnh if là true, thì các câu lệnh trong khối if sẽ được thực thi. Nếu không, thì chương trình sẽ bỏ qua khối if và tiếp tục kiểm tra các câu lệnh else if tiếp theo, nếu có. Nếu tất cả các biểu thức logic đều sai, thì các câu lệnh trong khối else sẽ được thực thi.

Ví dụ:

var
  a, b: integer;
begin
  a := 5;
  b := 7;
  if (a < b) then
    writeln('a is less than b')
  else if (a > b) then
    writeln('a is greater than b')
  else
    writeln('a is equal to b');
end.

Ví dụ về giải phương trình bậc hai

program GiaiPhuongTrinhBacHai;

var
  a, b, c, delta, x1, x2: real;

begin
  writeln('Nhap a, b, c: ');
  readln(a, b, c);

  delta := b * b - 4 * a * c;

  if delta < 0 then
    writeln('Phuong trinh vo nghiem')
  else if delta = 0 then
  begin
    x1 := -b / (2 * a);
    writeln('Phuong trinh co nghiem kep x = ', x1:0:2);
  end
  else
  begin
    x1 := (-b + sqrt(delta)) / (2 * a);
    x2 := (-b - sqrt(delta)) / (2 * a);
    writeln('Phuong trinh co hai nghiem phan biet: x1 = ', x1:0:2, ' va x2 = ', x2:0:2);
  end;

  readln;
end.

Trong chương trình này, người dùng được yêu cầu nhập ba giá trị a, b và c. Sau đó, chương trình tính toán giá trị của delta bằng cách sử dụng công thức delta = b^2 – 4ac.

Sau đó, chương trình sử dụng câu lệnh điều kiện if để kiểm tra giá trị của delta. Nếu delta nhỏ hơn 0, chương trình sẽ in ra thông báo rằng phương trình vô nghiệm. Nếu delta bằng 0, chương trình tính toán nghiệm kép x1 = -b / (2 * a) và in ra thông báo rằng phương trình có nghiệm kép. Nếu delta lớn hơn 0, chương trình tính toán hai nghiệm phân biệt x1 và x2 bằng cách sử dụng công thức (-b ± sqrt(delta)) / (2 * a) và in ra thông báo rằng phương trình có hai nghiệm phân biệt.

Ví dụ:

Nếu người dùng nhập a = 1, b = -5 và c = 6, chương trình sẽ tính toán giá trị của delta là 1 và in ra thông báo rằng phương trình có hai nghiệm phân biệt x1 = 3.00 và x2 = 2.00.