Web3: Cách công nghệ blockchain đang thay đổi cách chúng ta sử dụng Internet

Internet đã thay đổi cách chúng ta sống, làm việc và giải trí. Nhưng giờ đây, có một xu hướng mới đang được đón nhận là Web3 – một khái niệm toàn diện hơn về Internet, kết hợp các công nghệ như blockchain, smart contract, token, IPFS, decentralized finance (DeFi), NFT, dApps và nhiều hơn nữa.

Web3 là gì?

Web3 là một thuật ngữ đại diện cho web phi tập trung (decentralized web) hoặc còn được gọi là web 3.0. Nó là một mạng lưới phân cấp và phi tập trung, chạy trên nền tảng công nghệ blockchain. Trong Web3, người dùng có thể tương tác trực tiếp với các ứng dụng phi tập trung, giao dịch với nhau mà không cần thông qua các trung gian trung tâm như các công ty công nghệ lớn hiện nay.

Công nghệ blockchain là gì?

Blockchain là một công nghệ phi tập trung (decentralized) và phân cấp (distributed) giúp lưu trữ và truyền tải thông tin một cách an toàn và minh bạch. Công nghệ blockchain được tạo ra để hỗ trợ cho việc thực hiện các giao dịch giá trị mà không cần phải thông qua các trung gian trung tâm như ngân hàng, tổ chức tài chính, hoặc các công ty trung gian.

Các thông tin trong blockchain được lưu trữ dưới dạng các khối (blocks), mỗi khối chứa một số thông tin cụ thể, ví dụ như thông tin giao dịch, thời gian và mã xác thực. Khi một khối được xác nhận, nó sẽ được thêm vào chuỗi khối (blockchain) và không thể bị sửa đổi hay xóa bỏ.

Một trong những ứng dụng tiềm năng của công nghệ blockchain là tiền điện tử (cryptocurrency) như Bitcoin hay Ethereum. Tuy nhiên, công nghệ này cũng có thể được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác như bảo hiểm, chuỗi cung ứng, bầu cử, quản lý tài sản, v.v.

Các tính năng của công nghệ blockchain bao gồm tính bảo mật cao, tính phân cấp và phi tập trung, tính minh bạch và khả năng kiểm tra lại thông tin. Tuy nhiên, công nghệ này cũng đặt ra một số thách thức như tính chậm và tốn chi phí trong việc xác nhận giao dịch, khó khăn trong việc hiểu và sử dụng, v.v.

Web3 đem lại cho chúng ta những gì?

Web3 cho phép chúng ta xây dựng các ứng dụng phi tập trung (decentralized applications – dApps) trên nền tảng blockchain, giúp tăng tính bảo mật và độ tin cậy, giảm sự phụ thuộc vào các bên trung gian và cung cấp tính ngang bằng hơn cho tất cả các người dùng. Điều này có thể thay đổi cách chúng ta sử dụng Internet và đưa đến một nền tảng kinh doanh mới.

Trong Web3, blockchain là một công nghệ chính để tạo ra các ứng dụng phi tập trung. Blockchain cho phép lưu trữ dữ liệu và thông tin liên quan đến các giao dịch, tài sản và hợp đồng thông minh một cách minh bạch và an toàn hơn. Điều này làm cho việc chuyển đổi các tài sản trên Internet dễ dàng hơn, giảm thiểu các rủi ro liên quan đến việc mất mát hoặc gian lận.

Các ứng dụng Web3 còn cho phép người dùng kiểm soát hoàn toàn các tài sản số của mình, đồng thời tăng tính minh bạch và khả năng theo dõi. Ví dụ, các hợp đồng thông minh trên blockchain cho phép các điều khoản và điều kiện của các giao dịch được xác định trước, giúp đảm bảo sự minh bạch và công bằng trong việc đàm phán và thực hiện các giao dịch.

Web3 cũng có thể ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như tài chính, y tế, giáo dục, nông nghiệp, v.v. Ví dụ, trong lĩnh vực tài chính, các ứng dụng DeFi cho phép các giao dịch tài chính được thực hiện một cách nhanh chóng, an toàn và hiệu quả hơn. Trong y tế, Web3 có thể giúp tăng tính bảo mật và độ tin cậy của dữ liệu bệnh nhân, đồng thời cho phép chia sẻ thông tin giữa các bác sĩ, nhà nghiên cứu và bệnh nhân một cách an toàn và đáng tin cậy. Trong giáo dục, Web3 có thể cung cấp môi trường học tập phi tập trung, giúp cho việc học tập và giảng dạy trở nên hiệu quả hơn.

Ngoài ra, Web3 còn đưa đến các khái niệm mới như NFT (non-fungible token), là một dạng tài sản kỹ thuật số không thể thay thế được, như các tác phẩm nghệ thuật, video game, v.v. Điều này cho phép các tác phẩm nghệ thuật và sản phẩm kỹ thuật số khác được sở hữu và giao dịch một cách minh bạch trên blockchain.

web3 có gì khác so với web thông thường?

Web3 khác với web thông thường ở cách thức hoạt động và tính năng của nó. Dưới đây là một số khác biệt cơ bản giữa hai loại web này:

Tính phi tập trung: Web thông thường chạy trên các máy chủ tập trung và thông tin được lưu trữ trên các máy chủ này. Trong khi đó, Web3 là một mạng lưới phân cấp và phi tập trung, chạy trên nền tảng công nghệ blockchain, không có máy chủ tập trung và thông tin được phân tán trên các nút mạng khác nhau.

Quản lý tài sản phi tập trung: Web3 cho phép quản lý và giao dịch các tài sản phi tập trung như tiền điện tử, token hoặc hợp đồng thông minh. Điều này khác với web thông thường, nơi các giao dịch thường được thực hiện thông qua các trung gian trung tâm như các ngân hàng hoặc các công ty thương mại điện tử.

Bảo mật và kiểm soát dữ liệu: Web3 đảm bảo tính riêng tư và bảo mật của người dùng thông qua các phương thức mã hóa và chứng thực. Người dùng kiểm soát hoàn toàn dữ liệu của mình và không bị theo dõi hoặc thu thập thông tin trái phép. Trong khi đó, web thông thường có thể lưu trữ và thu thập thông tin của người dùng mà không cần sự cho phép của họ.

Ứng dụng phi tập trung: Web3 cung cấp khả năng phát triển các ứng dụng phi tập trung và các hợp đồng thông minh mà không cần trung gian trung tâm, giúp giảm thiểu chi phí và tăng tính minh bạch. Trong khi đó, các ứng dụng trên web thông thường thường phụ thuộc vào các công ty trung gian, và có thể gây ra sự cản trở và chi phí cho người dùng.

Xây dựng một trang web kiểu web3 như thế nào?

Xây dựng một trang web kiểu Web3 có thể được thực hiện thông qua các bước sau đây:

Bước 1. Chọn nền tảng blockchain phù hợp: Trang web kiểu Web3 phải được xây dựng trên nền tảng blockchain. Do đó, bạn cần phải chọn một nền tảng phù hợp như Ethereum, Binance Smart Chain, hay Polkadot, tùy thuộc vào yêu cầu của dự án của bạn.

Bước 2. Xây dựng hợp đồng thông minh (smart contract): Hợp đồng thông minh là một chương trình tự động được thực thi trên blockchain. Bạn cần phải xây dựng một hợp đồng thông minh phù hợp với yêu cầu của trang web của bạn, ví dụ như hợp đồng quản lý tài sản, hợp đồng giao dịch, hay hợp đồng phân phối token.

Bước 3. Thiết kế giao diện người dùng (UI): Giao diện người dùng là nơi người dùng tương tác với trang web của bạn. Bạn cần phải thiết kế giao diện người dùng phù hợp với yêu cầu của dự án của bạn và kết nối nó với hợp đồng thông minh.

Bước 4. Xây dựng chức năng và tính năng: Trang web của bạn cần có các chức năng và tính năng phù hợp với yêu cầu của dự án. Ví dụ như cho phép người dùng giao dịch, quản lý tài sản, hay tạo và phân phối token.

Bước 5. Kiểm tra và triển khai: Sau khi hoàn thành, bạn cần kiểm tra và thử nghiệm trang web của mình trước khi triển khai trên blockchain.

Bước 6. Quản lý và bảo trì: Sau khi triển khai trang web của mình trên blockchain, bạn cần quản lý và bảo trì trang web của mình để đảm bảo tính ổn định và an toàn của nó.

Để xây dựng trang web kiểu Web3, bạn cần có kiến ​​thức về công nghệ blockchain, hợp đồng thông minh và các công nghệ liên quan. Nếu bạn không có kiến ​​thức về các công nghệ này, bạn có thể tìm hiểu thêm hoặc tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia trong lĩnh vực này.

Một số website sử dụng công nghệ web3

Dưới đây là một số trang web sử dụng công nghệ Web3:

OpenSea (https://opensea.io/): OpenSea là một sàn giao dịch NFT lớn nhất trên thế giới, được xây dựng trên nền tảng Ethereum.

Rarible (https://rarible.com/): Rarible cũng là một sàn giao dịch NFT được xây dựng trên nền tảng Ethereum, cho phép người dùng tạo và bán các tác phẩm NFT của riêng mình.

SuperRare (https://superrare.co/): SuperRare là một sàn giao dịch NFT dành cho các tác phẩm nghệ thuật, được xây dựng trên nền tảng Ethereum.

Mirror (https://mirror.xyz/): Mirror là một nền tảng xuất bản và phân phối các tác phẩm văn học, âm nhạc, hình ảnh và video dưới dạng NFT, được xây dựng trên nền tảng Terra.

Uniswap (https://app.uniswap.org/): Uniswap là một giao thức giao dịch phi tập trung (decentralized exchange – DEX) được xây dựng trên nền tảng Ethereum.

Gitcoin (https://gitcoin.co/): Gitcoin là một nền tảng mã nguồn mở cho phép các nhà phát triển trả lương cho nhau bằng tiền điện tử, được xây dựng trên nền tảng Ethereum.

Aave (https://aave.com/): Aave là một giao thức tài chính phi tập trung, cho phép người dùng cho vay và vay tiền điện tử, được xây dựng trên nền tảng Ethereum.

Các trang web này sử dụng công nghệ blockchain và hợp đồng thông minh để cung cấp các tính năng và chức năng phù hợp với yêu cầu của dự án của họ.

Các chức năng quan trọng của công nghệ web3

Tính phi tập trung: Web3 cho phép các ứng dụng được phát triển trên nền tảng phi tập trung, không cần phụ thuộc vào bất kỳ bên thứ ba nào. Điều này giúp tăng tính bảo mật và kiểm soát đối với dữ liệu và tài sản của người dùng.

Tính bảo mật cao: Các ứng dụng Web3 được xây dựng trên nền tảng blockchain, sử dụng mã hóa và hợp đồng thông minh để đảm bảo tính bảo mật cao cho người dùng. Tất cả các giao dịch đều được ghi lại trong blockchain, giúp tăng tính minh bạch và đáng tin cậy.

Tính xác thực và quyền sở hữu: Web3 cho phép xác định chính xác người sở hữu tài sản kỹ thuật số, giúp ngăn chặn việc giả mạo và gian lận. Các hợp đồng thông minh có thể được sử dụng để xác định quyền sở hữu và quy định các điều khoản của giao dịch.

Tính tương tác: Web3 cho phép các ứng dụng tương tác với nhau, tạo ra một mạng lưới các dịch vụ và ứng dụng tài chính phi tập trung. Điều này giúp tăng tính linh hoạt và khả năng tương tác của hệ thống.

Tính thanh toán: Web3 cho phép các giao dịch được thực hiện nhanh chóng và an toàn, không cần phải thông qua các bên trung gian. Điều này giúp giảm chi phí và tăng tính tiện lợi cho người dùng.

Tính đa dạng: Web3 cho phép phát triển các ứng dụng đa dạng, từ các ứng dụng tài chính đến các ứng dụng cho mạng xã hội và giáo dục. Các ứng dụng Web3 có thể được tùy chỉnh để đáp ứng các nhu cầu của người dùng và các lĩnh vực khác nhau.

Hướng phát triển trong tương lai của công nghệ web3

Công nghệ Web3 đang trở thành xu hướng phát triển rất hứa hẹn trong tương lai. Dưới đây là một số hướng phát triển tiềm năng của công nghệ Web3 trong tương lai:

Phát triển các ứng dụng DeFi (Decentralized Finance): DeFi là một lĩnh vực mới trong tài chính phi tập trung, sử dụng công nghệ blockchain để xây dựng các ứng dụng tài chính phi tập trung, như cho vay, tín dụng, giao dịch và bảo hiểm. DeFi đang trở thành một lĩnh vực rất tiềm năng của công nghệ Web3 trong tương lai.

Phát triển các ứng dụng NFT (Non-Fungible Token): NFT là các tài sản kỹ thuật số không thể thay thế được, được sử dụng để đại diện cho các tài sản như nghệ thuật, đất đai, vàng, vật phẩm game, v.v. NFT đang trở thành một xu hướng mới trong lĩnh vực tài chính kỹ thuật số, và công nghệ Web3 có thể hỗ trợ việc phát triển các ứng dụng NFT.

Phát triển các ứng dụng Web3 trong các lĩnh vực khác như y tế, giáo dục, địa chính, v.v. Công nghệ Web3 có thể được áp dụng để giải quyết các thách thức và cải thiện chất lượng cuộc sống trong các lĩnh vực này.

Tiếp tục nâng cao tính bảo mật và tăng cường khả năng tương tác giữa các ứng dụng Web3. Việc tăng cường tính bảo mật và khả năng tương tác giữa các ứng dụng sẽ giúp tăng tính linh hoạt và sự phát triển của hệ thống Web3.

Phát triển các chuẩn giao thức và tiêu chuẩn cho Web3. Việc phát triển các chuẩn giao thức và tiêu chuẩn giúp tăng tính tương thích và tính đồng nhất giữa các ứng dụng Web3, giúp tăng tính tương tác và tính khả dụng của hệ thống Web3.

Tăng cường tính tiện lợi và tăng trải nghiệm người dùng. Việc tăng cường tính tiện lợi và tăng trải nghiệm người dùng sẽ giúp tăng tính chấp nhận và sự phổ biến của công nghệ Web3 trong tương lai.

Liệu công nghệ web3 có thay thế web thông thường trong tương lai không?

Công nghệ Web3 không thể thay thế hoàn toàn công nghệ Web hiện tại, vì hai công nghệ này có tính chất và ứng dụng khác nhau. Tuy nhiên, công nghệ Web3 đang trở thành một xu hướng phát triển rất tiềm năng và có thể phát triển song song với công nghệ Web để đáp ứng các nhu cầu của người dùng.

Web3 tập trung vào tính tập trung thấp, bảo mật, độ tin cậy và tính ngang bằng trong khi Web tập trung vào tính tiện lợi và trải nghiệm người dùng. Trong tương lai, Web3 có thể sẽ phát triển mạnh mẽ hơn trong các lĩnh vực đòi hỏi tính tập trung thấp và độ tin cậy cao như tài chính kỹ thuật số và địa chính. Trong khi đó, Web vẫn sẽ phát triển mạnh mẽ hơn trong các lĩnh vực đòi hỏi tính tiện lợi và trải nghiệm người dùng như thương mại điện tử và giải trí trực tuyến.

Do đó, Web3 và Web có thể phát triển song song và cùng tồn tại trong tương lai để đáp ứng các nhu cầu và mục đích khác nhau của người dùng.

Một số thông tin khác về công nghệ web3

Web3 là một khái niệm khá mới và đang được nghiên cứu, phát triển và đưa vào sử dụng trong các lĩnh vực khác nhau. Dưới đây là một số thông tin thêm về Web3:

• Web3 là một khái niệm rộng và bao gồm nhiều công nghệ khác nhau như blockchain, smart contract, token, IPFS, decentralized finance (DeFi), NFT, dApps, v.v.

• Web3 có tiềm năng để thay đổi cách chúng ta sử dụng Internet, giúp tăng tính bảo mật và độ tin cậy, giảm sự phụ thuộc vào các bên trung gian và cung cấp tính ngang bằng hơn cho tất cả các người dùng.

• Các ứng dụng Web3 được xây dựng trên nền tảng blockchain và cho phép người dùng kiểm soát hoàn toàn các tài sản số của mình, đồng thời tăng tính minh bạch và khả năng theo dõi.

• Web3 cũng có thể ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như tài chính, y tế, giáo dục, nông nghiệp, v.v.

• Một số dự án Web3 nổi bật hiện nay bao gồm Ethereum, Polkadot, Cardano, Solana, Avalanche, v.v.

• Các nhà phát triển, nhà đầu tư và các công ty công nghệ đang đầu tư mạnh vào Web3 và dự đoán rằng Web3 sẽ trở thành một xu hướng phát triển rất tiềm năng trong tương lai.

Kết luận

Mặc dù Web3 còn đang trong giai đoạn phát triển, nhưng nó đã đang được sử dụng rộng rãi trong một số lĩnh vực và có tiềm năng để thay đổi cách chúng ta sử dụng Internet. Web3 có thể mang đến một môi trường trực tuyến mới, phi tập trung hơn và công bằng hơn cho tất cả mọi người./.