Một trong những điểm mạnh nhất của Lightroom – khiến nó trở thành công cụ hậu kỳ ảnh hàng đầu – chính là khả năng chỉnh sửa chọn lọc theo vùng ảnh, nhờ hệ thống Masking cực kỳ mạnh mẽ. Không phải lúc nào bạn cũng muốn chỉnh toàn bộ ảnh: có khi chỉ cần làm sáng gương mặt, tăng độ nét cho đôi mắt, hoặc làm dịu vùng trời bị cháy sáng. Đó là lúc Selective Editing (chỉnh sửa chọn vùng) phát huy sức mạnh.
Từ phiên bản Lightroom 2022 trở đi, hệ thống Masking đã được nâng cấp toàn diện với khả năng tự động nhận diện chủ thể, bầu trời, nền sau… – giúp việc chỉnh sửa trở nên chính xác và tiết kiệm thời gian hơn bao giờ hết.
🧭 Giới thiệu tổng quan về Masking
Trong Lightroom Classic (và cả Lightroom CC), bạn có thể truy cập Masking ở góc trên bên phải Develop Module (phím tắt: Shift + W).
Tại đây, bạn sẽ thấy các loại công cụ Mask như:
- Select Subject – Tự động chọn chủ thể chính (người, vật thể)
- Select Sky – Nhận diện và chọn vùng trời
- Brush – Vẽ tự do theo ý muốn
- Linear Gradient – Hiệu ứng dải sáng chuyển tiếp
- Radial Gradient – Làm nổi bật một vùng tròn hoặc bầu dục
- Color Range – Chọn vùng theo màu
- Luminance Range – Chọn vùng theo độ sáng
- Object – Chọn chính xác vật thể cụ thể
🎯 Khi nào cần dùng Selective Edit?
Chỉnh sửa từng vùng giúp bạn kiểm soát ảnh tốt hơn, thay vì thay đổi toàn bộ:
- Làm sáng khuôn mặt trong ảnh ngược sáng
- Giảm độ chói của vùng trời mà không ảnh hưởng tiền cảnh
- Tăng chi tiết cho đôi mắt, mái tóc trong ảnh chân dung
- Làm mờ nền để ảnh có chiều sâu
- Làm tươi cỏ cây, rực rỡ màu hoa mà không “gắt màu” cả ảnh
✍️ Các kiểu Masking phổ biến và cách sử dụng
1. Select Subject
Lightroom sẽ tự động quét và chọn chủ thể chính (người, vật thể nổi bật). Sau khi chọn, bạn có thể:
- Tăng Exposure, Contrast, Clarity để làm nổi bật
- Giảm Texture, Clarity để làm mịn da trong ảnh chân dung
- Dùng Invert Mask để chỉnh phần nền phía sau
2. Select Sky
Tự động nhận vùng trời – cực hữu ích trong ảnh phong cảnh:
- Tăng Dehaze, Clarity để làm rõ mây
- Giảm Highlights nếu trời bị cháy sáng
- Thay đổi Temp để chuyển màu trời (vàng hoàng hôn, xanh sáng sớm)
3. Brush
Vẽ tay chính xác khu vực bạn cần chỉnh:
- Làm mịn da từng vùng trên mặt
- Làm sáng vùng quần áo, phụ kiện
- Xóa vùng sáng gắt trên trán, má
Có thể tăng/giảm kích thước cọ, độ mềm, độ đậm nhạt (Flow, Feather) để tùy biến.
4. Radial Gradient
Tạo hiệu ứng làm nổi vùng trung tâm (như ánh sáng sân khấu):
- Làm sáng chủ thể chính
- Làm mờ hậu cảnh bằng Invert Mask + giảm Sharpness, Clarity
5. Linear Gradient
Kéo dải sáng từ trên xuống dưới hoặc ngược lại:
- Làm dịu vùng trời gắt sáng
- Tăng màu nền hoặc mặt đất trong ảnh phong cảnh
6. Color / Luminance Range
Chọn vùng có cùng màu hoặc độ sáng:
- Chỉnh riêng áo đỏ, bầu trời xanh
- Làm sáng vùng highlight mà không ảnh hưởng phần tối
🧠 Kết hợp nhiều Mask để chỉnh ảnh nâng cao
Bạn có thể dùng nhiều lớp Mask đồng thời để chỉnh ảnh phức tạp:
- Select Subject + Radial Gradient + Brush
- Invert Mask để chỉ chỉnh nền mà không đụng vào chủ thể
- Add/Subtract Mask để tạo vùng chọn chính xác hơn
Tất cả các Mask đều có thể đổi tên, bật/tắt, điều chỉnh lại sau này mà không ảnh hưởng ảnh gốc.
🎨 Ưu điểm của Selective Editing trong Lightroom
- Không phá hủy ảnh gốc (non-destructive)
- Linh hoạt, có thể điều chỉnh lại bất kỳ lúc nào
- Giao diện trực quan, thao tác nhanh, preview tức thì
- Hoạt động tốt trên cả ảnh RAW và JPEG
- Tiết kiệm thời gian hậu kỳ nhưng vẫn giữ chất lượng cao
🎯 Kết luận: Kiểm soát từng pixel – làm chủ toàn bộ khung hình
Sức mạnh thật sự của Lightroom không nằm ở bộ lọc màu có sẵn, mà ở khả năng cho bạn chỉnh ảnh theo đúng ý tưởng thị giác – từng vùng nhỏ, từng điểm sáng tối. Dù bạn chỉnh ảnh chân dung, phong cảnh, sản phẩm hay ảnh cưới, việc sử dụng Masking một cách thông minh sẽ giúp ảnh của bạn trở nên chuyên nghiệp và cuốn hút hơn rất nhiều.
Hậu kỳ tốt không phải là “làm quá”, mà là biết chạm đúng nơi cần chỉnh – và để phần còn lại được tự nhi
