Trong thế giới nhiếp ảnh chân dung, ống kính tiêu cự cố định (prime lens) luôn là lựa chọn được ưa chuộng vì độ nét cao, khẩu độ lớn và khả năng tạo bokeh đẹp mắt. Trong đó, ba tiêu cự “huyền thoại” – 35mm, 50mm, 85mm – mỗi loại đều mang lại góc nhìn, cảm xúc và hiệu ứng thị giác hoàn toàn khác nhau.
Hiểu rõ sự khác biệt giữa các tiêu cự này sẽ giúp bạn chọn đúng công cụ cho phong cách chụp ảnh chân dung của mình.
📷 35mm – Góc nhìn rộng, chân dung kể chuyện
Đặc điểm:
- Tiêu cự rộng, gần với góc nhìn mắt người
- Cho nhiều hậu cảnh hơn vào trong khung hình
- Thường dùng để chụp chân dung môi trường, chân dung kể chuyện
Ưu điểm:
- Lý tưởng khi muốn ghi lại cả nhân vật và không gian xung quanh
- Phù hợp chụp ở không gian chật hẹp
- Có thể tạo cảm giác gần gũi, đời thường
Lưu ý:
- Dễ bị méo hình nếu chụp quá gần, đặc biệt vùng viền khuôn mặt
- Không phù hợp để chụp chân dung “đẹp lý tưởng” nếu không cẩn thận với bố cục
📌 Khi dùng 35mm để chụp chân dung, nên để mẫu ở giữa khung hình và chụp từ khoảng cách vừa phải để tránh méo mặt.
🎯 50mm – Tiêu chuẩn cổ điển, dễ tiếp cận
Đặc điểm:
- Tiêu cự “tiêu chuẩn” trên full-frame, rất gần với tầm nhìn thực tế
- Cân bằng tốt giữa chủ thể và hậu cảnh
- Thường được gọi là “nifty fifty” vì giá cả phải chăng và đa dụng
Ưu điểm:
- Cho tỷ lệ gương mặt tự nhiên, không bị méo
- Dễ kiểm soát hậu cảnh và độ sâu trường ảnh (DOF)
- Phù hợp cả chân dung toàn thân, bán thân lẫn cận mặt
Lưu ý:
- DOF không quá mỏng như 85mm, nên bokeh nhẹ hơn
- Cần chủ động bố cục để tránh ảnh bị “trung tính” hoặc thiếu điểm nhấn
📌 50mm là lựa chọn hoàn hảo cho người mới học chụp chân dung, vừa linh hoạt vừa dễ kiểm soát bố cục.
🎯 85mm – Gương mặt đẹp, bokeh đỉnh cao
Đặc điểm:
- Tiêu cự dài lý tưởng cho chân dung cận mặt
- Làm nền mờ mịn, chủ thể nổi bật mạnh mẽ
- Là lựa chọn hàng đầu trong studio và chụp ngoại cảnh chuyên nghiệp
Ưu điểm:
- Làm mặt gọn, mũi nhỏ, tỷ lệ khuôn mặt hài hòa
- Tạo hiệu ứng “nén khung hình” khiến nền mờ sâu, ảnh có chiều sâu thị giác
- Bokeh mịn màng, tách chủ thể hoàn hảo
Lưu ý:
- Không gian hẹp khó sử dụng, do phải đứng xa mẫu
- Đòi hỏi kỹ năng lấy nét tốt, vì DOF rất mỏng ở khẩu độ lớn
📌 85mm phù hợp khi bạn cần chân dung “đẹp hoàn hảo” với hậu cảnh mềm mượt – ảnh CV, ảnh thời trang, beauty, close-up.
⚖️ So sánh nhanh 35mm – 50mm – 85mm
| Tiêu cự | Độ rộng khung hình | Mức độ méo | Độ xóa phông | Khoảng cách chụp lý tưởng | Phù hợp chụp |
|---|---|---|---|---|---|
| 35mm | Rộng nhất | Có méo nếu quá gần | Nhẹ | Gần mẫu (~1m) | Chân dung môi trường, kể chuyện |
| 50mm | Trung bình | Tối ưu | Vừa phải | 1,2 – 1,5m | Đa năng: chân dung toàn thân, bán thân |
| 85mm | Hẹp hơn | Không có | Rất mạnh | Xa mẫu (~2m) | Close-up, ảnh thời trang, ảnh studio |
💡 Gợi ý chọn tiêu cự theo mục đích chụp
- Chân dung đời thường, ghi lại cảm xúc tự nhiên → 35mm
- Chụp chân dung đa dụng, vừa người vừa cảnh → 50mm
- Chân dung beauty, ảnh nghệ thuật, ảnh thương mại → 85mm
🧠 Kết luận: Tiêu cự không chỉ là thông số, mà là cách bạn kể chuyện bằng ánh nhìn
Chọn đúng ống kính là chọn đúng ngữ điệu cho bức chân dung.
Nếu 35mm là lời kể gần gũi, thì 85mm là tiếng thì thầm đầy mê hoặc.
Bạn là người quyết định sẽ kể câu chuyện của nhân vật bằng cách nào – và đôi khi, chuyển đổi tiêu cự chính là chuyển đổi cảm xúc.
