Trong nhiếp ảnh, ánh sáng không chỉ đơn thuần là cường độ – mà còn là màu sắc của ánh sáng (color temperature). Ở những điều kiện ánh sáng phức tạp như trong nhà pha đèn LED, buổi tối có đèn vàng, hay ảnh ngược sáng có vùng xanh trời – White Balance (Cân bằng trắng) đóng vai trò then chốt để ảnh không bị ám màu, sai tông da hoặc mất tự nhiên.
Adobe Lightroom cung cấp các công cụ mạnh mẽ để điều chỉnh, kiểm soát và sáng tạo với White Balance, kể cả với những ảnh RAW có nguồn sáng hỗn hợp.
🌡 White Balance là gì?
White Balance là quá trình cân bằng màu sắc sao cho vùng trắng trong ảnh thật sự trắng, từ đó đảm bảo toàn bộ ảnh không bị ám màu. Mỗi nguồn sáng có nhiệt độ màu khác nhau:
- Ánh nắng: ~5500K (trung tính)
- Đèn tungsten: ~3200K (vàng ấm)
- Bóng đèn huỳnh quang: ~4000K (xanh lạnh)
- Trời râm hoặc ngược sáng: ~6000–7000K (hơi xanh)
Trong ảnh có nhiều nguồn sáng, việc chỉnh cân bằng trắng một cách chính xác là thách thức lớn.
🧭 Các công cụ White Balance trong Lightroom
Lightroom cho phép điều chỉnh White Balance linh hoạt ở cả cấp độ toàn ảnh lẫn từng vùng riêng biệt.
1. Temp – Tint (Thanh trượt)
- Temp: Điều chỉnh nhiệt độ màu từ xanh (cool) đến vàng (warm)
- Tint: Bù trừ sắc tím (magenta) và xanh lá (green)
Bạn có thể kéo thủ công hoặc nhập giá trị Kelvin cụ thể (chỉ có với ảnh RAW).
2. WB Selector Tool (Eyedropper)
Dùng biểu tượng ống nhỏ giọt để click vào vùng trắng xám trung tính trong ảnh (như áo trắng, giấy trắng, tường trắng) → Lightroom sẽ tự động tính lại cân bằng trắng chuẩn.
3. WB Presets
Dành riêng cho ảnh RAW: Daylight, Cloudy, Shade, Tungsten, Flash, Custom… cho phép chọn nhanh theo tình huống ánh sáng gốc.
⚙️ Xử lý White Balance trong điều kiện ánh sáng phức tạp
Trường hợp 1: Ảnh trong nhà với nhiều nguồn sáng (đèn vàng – đèn trắng)
- Dùng White Balance Tool để lấy mẫu vào vùng da trung tính hoặc tường trắng
- Kéo Temp để làm dịu ánh vàng (giảm về 4000–4500K)
- Dùng Masking > Brush để áp WB khác cho vùng bị ám đèn vàng riêng biệt (giảm Temp, tăng Tint để cân bằng)
Trường hợp 2: Ảnh ngoài trời có vùng ngược sáng và bóng râm
- Dùng Linear Gradient Mask để điều chỉnh riêng vùng râm (tăng Temp để giảm ám xanh)
- Chỉnh toàn ảnh với Temp khoảng 5000–6000K, sau đó xử lý vùng quá mát/lạnh bằng Color Range Mask
Trường hợp 3: Ảnh chân dung buổi tối với đèn LED màu
- Cân bằng ánh sáng nền bằng Mask riêng
- Tập trung giữ tông da tự nhiên: tăng Tint nhẹ về Magenta để da không bị ám xanh
- Dùng Radial Filter quanh khuôn mặt, điều chỉnh WB riêng biệt để da sáng và thật
🧪 Mẹo kiểm tra White Balance đã chuẩn hay chưa
- Nhìn vào vùng trắng (mắt, răng, áo, giấy) – nếu ám màu quá rõ thì WB chưa chuẩn
- Dùng Histogram: nếu ảnh bị lệch mạnh sang một kênh (R, G, B), có thể đang bị sai tông
- So sánh Before/After (
\phím tắt) để kiểm tra độ tự nhiên
🎨 Sáng tạo với White Balance – không chỉ để “sửa lỗi”
Không phải lúc nào bạn cũng cần “cân bằng trắng hoàn hảo”. WB còn là công cụ để tạo phong cách ảnh:
- Tăng Temp để tạo cảm giác ấm áp (hoàng hôn, chân dung tình cảm)
- Giảm Temp để tạo không khí lạnh (cảnh tuyết, đêm)
- Dùng Tint để thêm mood hồng hoặc xanh tùy theo cảm xúc
🎯 Kết luận: Làm chủ White Balance – làm chủ cảm xúc ảnh
White Balance không chỉ là chỉnh màu – đó là cách bạn quyết định cảm xúc ánh sáng trong bức ảnh. Với Lightroom, bạn hoàn toàn có thể xử lý những bức ảnh phức tạp về ánh sáng, giữ được tông da đẹp, màu sắc trung thực và chiều sâu không gian.
Hãy xem mỗi vùng sáng là một lớp ánh sáng riêng – và bạn là người họa sĩ đang phối màu cho toàn bộ sân khấu.
