Từ những năm 1997 khi Internet lần đầu xuất hiện tại Việt Nam, chúng ta đã chứng kiến một cuộc cách mạng toàn diện: từ giáo dục, kinh doanh, truyền thông đến đời sống thường ngày. Bước sang năm 2025 và những năm tới, Internet không chỉ là công cụ – mà trở thành nền tảng cốt lõi của phát triển kinh tế, xã hội và đổi mới sáng tạo. Song hành với đó là loạt thách thức cần vượt qua nếu Việt Nam muốn tận dụng trọn vẹn cơ hội từ không gian mạng.
📈 Bức tranh hiện tại: Việt Nam trên bản đồ số
- Hơn 78 triệu người dùng Internet (chiếm ~80% dân số)
- Xếp hạng 10 thế giới về tỷ lệ người dùng mạng xã hội
- Mức độ tiếp cận công nghệ cao ở giới trẻ, khu vực thành thị
- Hệ sinh thái thương mại điện tử, fintech, edtech, AI tăng trưởng mạnh mẽ
📌 Việt Nam là một trong những quốc gia có tốc độ “số hóa” nhanh nhất Đông Nam Á.
🌟 Những cơ hội lớn từ Internet trong tương lai
🌐 1. Thúc đẩy kinh tế số
- Internet là hạ tầng cho thương mại điện tử, ngân hàng số, nông nghiệp thông minh
- Theo dự báo Google–Temasek, kinh tế số Việt Nam có thể đạt 45 tỷ USD vào năm 2025
🎓 2. Cách mạng trong giáo dục và y tế
- Học trực tuyến, LMS, AI hỗ trợ giảng dạy phát triển mạnh
- Telehealth, hồ sơ sức khỏe điện tử giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế từ xa
🏭 3. Công nghiệp 4.0 và chuyển đổi số
- IoT, điện toán đám mây, big data được ứng dụng trong sản xuất, hậu cần
- Doanh nghiệp vừa và nhỏ chuyển đổi lên môi trường số để tồn tại và phát triển
📣 4. Người dân tham gia quản trị xã hội
- Cổng dịch vụ công trực tuyến, phản ánh hiện trường qua app
- Chính phủ số giúp minh bạch hoá quy trình và giảm thời gian thủ tục
🎯 Internet không chỉ thay đổi cách ta sống – mà đang kiến tạo lại cách vận hành toàn bộ xã hội.
⚠️ Thách thức đặt ra trên hành trình phát triển Internet
❌ Hạ tầng không đồng đều
- Khoảng cách số giữa thành thị – nông thôn – miền núi còn lớn
- Tốc độ Internet, thiết bị, khả năng tiếp cận công nghệ chưa đồng đều
❌ Thiếu kỹ năng số cơ bản
- Một bộ phận người dân, đặc biệt là người lớn tuổi, người lao động phổ thông chưa có kỹ năng sử dụng mạng an toàn, hiệu quả
- Trẻ em sử dụng mạng sớm nhưng thiếu kỹ năng nhận diện rủi ro
❌ Tin giả, lừa đảo và mất an toàn thông tin
- Lượng tin sai lệch, nội dung độc hại tràn lan trên các nền tảng mạng xã hội
- Tấn công mạng, đánh cắp dữ liệu ngày càng tinh vi
❌ Lệ thuộc vào nền tảng nước ngoài
- Nhiều dịch vụ quan trọng (mạng xã hội, tìm kiếm, video, email…) phụ thuộc vào Big Tech như Meta, Google, Microsoft
- Thiếu các nền tảng “Make in Vietnam” đủ sức cạnh tranh toàn diện
🧭 Hướng đi chiến lược cho tương lai Internet Việt Nam
✅ 1. Xây dựng hạ tầng số quốc gia thông minh
- Phủ sóng Internet tốc độ cao đến mọi vùng miền
- Đầu tư vào 5G, data center, điện toán đám mây nội địa
✅ 2. Đào tạo công dân số toàn dân
- Đưa kỹ năng số vào chương trình giáo dục phổ thông
- Tổ chức phổ cập kỹ năng số cho người lao động, nông dân, người già
✅ 3. Phát triển nền tảng số nội địa mạnh mẽ
- Hỗ trợ startup công nghệ, ưu tiên giải pháp “Make in Vietnam”
- Tạo hệ sinh thái số mở, có thể cạnh tranh sòng phẳng với nước ngoài
✅ 4. Tăng cường bảo vệ quyền lợi người dùng
- Siết chặt quản lý nội dung độc hại, thông tin sai lệch
- Hoàn thiện luật bảo vệ dữ liệu cá nhân, an ninh mạng, đạo đức AI
🌱 Kết luận: Việt Nam cần một chiến lược Internet dài hơi, nhân văn và chủ quyền
Tương lai Internet không chỉ là câu chuyện công nghệ – mà là câu chuyện về chủ quyền số, văn hóa số, đạo đức số và nhân lực số. Để Việt Nam thực sự trở thành quốc gia số hùng cường, mỗi cá nhân – mỗi tổ chức cần cùng chung tay: xây dựng, gìn giữ và phát triển Internet như một không gian sống tử tế.
🎯 Internet không phải là thế giới ảo. Đó là hiện thực – đang diễn ra từng phút, từng giây. Và chính chúng ta là người viết tiếp tương lai ấy.
